ALPER ŞAŞMAZ
Bilim insanlarına göre; küresel iklim değişikliği nedeniyle anormal hava hallerinin yaşanacağı, gerekli ve doğru önlemlerin derhal alınmaması durumunda hem orman yangını sayısında hem de yanan alan miktarlarında büyük artışlar olabileceği öngörülüyor. Türkiye Ormancılar Derneği (TOD) Başkanı Hüsrev Özkara, 2022 yaz aylarında yaşanması muhtemel orman yangınlarına ilişkin alınması gereken önlemlerle ilgili gazetemize değerlendirmelerde bulundu.
“TOPLUMUN GENİŞ KESİMLERİNE ÖZGÜN VE SÜRDÜRÜLEBİLİR EĞİTİM VERİLMELİ”
TOD tarafından geçmiş yıllarda orman yangınları konusunda yapılan açıklamalarda, orman yangınları ile mücadelede başarılı olmanın şartlarını defalarca dile getirdiklerini kaydeden Özkara’ya göre; yangın önleyici tedbirlerin öncelikle alınması, yangına duyarlı ve uyumlu bir toplum yaratılması, kamunun hemen her kesiminin yangınlara hemen her konuda hazırlıklı ve katılımcı olması, ormanların, tesislerin ve binaların yangınlara dirençli hale getirilmesi ve ormanların yangın gerçeğine uygun olarak yönetilmesi, görevli, gönüllü, orman içi ve bitişiğinde yaşayanlar başta olmak üzere toplumun geniş kesimlerine özgün ve sürdürülebilir eğitim verilmesi, yangınla ilgili personelin atamasında ehliyet ve liyakata önem verilmesi gerekiyor.
“BUCA EĞİTİM MERKEZİ GERİ ALINMALI VE EĞİTİMLERE SÜRATLE BAŞLANMALI”
2021 Yılında, orman yangınları ile mücadelede tüm tarihlerin en büyük helikopter filosu olarak 39 helikopterin görev almasına karşın; 2 bin 793 adet yangında, 139 bin 503 hektar ormanlık alan yandığını hatırlatan Özkara; “Asıl sorunun yer ekiplerindeki personel eksikliği herkesçe dile getirildiği halde; 2022 yılında 55 helikopter ile 11 uçak ihalesi yapılmasına karşılık, sadece 5 bin yeni işçi alımı planlanmış; yangın sezonuna girilmesine rağmen yeni işçilere gerekli ve yeterli eğitim verilememiş, başka bir ifade ile yangınlara personel anlamında yeterince hazırlanılamadığı gözlenmiştir. Tarım ve Orman Bakanı bir yana, ilgili Orman Genel Müdür yardımcısı, Orman Yangınlarıyla Mücadele Daire Başkanı gibi yöneticilerin atanmalarında geç kalınması nedeniyle yönetimsel anlamda zafiyet yaşanmasından endişe duyulmaktadır. Yangınla ilgili personelin özlük haklarında gerekli ve yeterli iyileştirme yapılamadığı gibi, yangın çalışanlarının sosyal sorunları ile yangın anında yaşanılan sorunlar için çözüm üretilemediği de gözlenmektedir. Türkiye’nin ilk ve tek işçi eğitim merkezi olarak yapılan ve başka bir kuruma tahsis edilen “Buca Eğitim Merkezi” ivedilikle geri alınmalı ve eğitimlere süratle başlanmalıdır” diye konuştu.
“YANGINLARIN YÜZDE 89’U İNSAN KAYNAKLI”
Özkara değerlendirmelerine şöyle devam etti: “100 bin Yangınla Mücadele Gönüllüsü” oluşturma çabası, sadece sayısal çokluk yaratmadan öte bir anlam ifade etmemektedir. Daha az sayıda daha işlevsel, etkin ve donanımlı, yangınla mücadeleye gerçek anlamda katkı sağlayacak bir gönüllülük sistemi planlanmalıdır. Yangınların yüzde 89’u insan kaynaklıdır. Yangınların başlama noktaları da yine insan hareketlerinin yoğun olduğu yerlerdir. İlgili kurumlar (orman, itfaiye, tarım, sağlık vb. teşkilatlar) yangınlarla ilgili gerekli gördükleri çalışmaları, programları ve etkinlikleri kendi kriterlerine göre yapmaktadırlar. Başka bir ifade ile bölgesel ya da yerel ölçekte tüm kurumların senkronize olduğu, planlamanın yapıldığı, gerekli önlemlerin alındığı, eğitim, organizasyon ve koordinasyon gibi etkinliklerin hayata geçirildiği bir uygulama yapılmamıştır. Sorunu kaynağında çözmek amacıyla; örgütlü, duyarlı ve eğitimli bir toplum oluşturulması, yangın öncesi ve sırasında ilgili paydaşların yapacakları çalışmalar hakkında bilgilendirilmeleri, bina ve tesisler ile tarımsal alanların ve ormanların yangınlara dirençli hale getirilmesi bir zorunluluk olup kamu kurum ve kuruluşları, yerel idareler, ilgili STK’lar ve diğer tüm paydaşların iş birliğinin sağlanması, geliştirilmesi ve bu amaçla bütünleşik bir yangın yönetim sistemi geliştirmenin alt yapısının oluşturulması konularında yapılacak alan bazlı çalışmalarda TOD, tüm paydaşlarla iş birliği yapmaya; bünyesindeki yangın uzmanlarıyla gerekli görülen ve burada ifade edilemeyen hemen her konuda katkı sağlamaya hazırdır.”