Mimarlar'dan 19 Mayıs Stadyumu'nun yıkılmasına tepki

ALPER ŞAŞMAZ / ANKARA

MİMARLAR Odası Ankara Şubesi Başkanı Tezcan Karakuş Candan, 9 Haziran 2018 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 19 Mayıs Stadyumu'nda yapacağı seçim mitingi öncesinde konuştu.

“19 MAYIS STADININ YIKILMASI CUMHURİYET İLE HESAPLAŞMADIR”

Candan Cumhuriyetin başkenti Ankara’nın  yine bir yıkım süreci ile karşı karşıya olduğunu belirttiği konuşmasında şu ifadelri kullandı: “Yıkılacak olan yapı 19 Mayıs Stadyumu. 19 Mayıs Stadyumu, cumhuriyetin modern başkent idealinin ve aydınlanmacı döneminin spor mekanlarından bir tanesi. Türkiye’deki ilk stadyum yapısı. 1933 yılında verilen karar ile yarışma yapılıyor ve yarışma ile İtalyan Mimar Paolo Vietti-Violi tarafından Ankara Milli Stadı olarak inşa ediliyor. Cumhuriyetin genç nesillerinin sağlıklı gelişmesi ve stadyumların sadece spor alanı değil sosyal bir buluşma alanı haline gelmesini önemseyen ideolojik bakış açısı sayesinde Atatürk Kültür Merkezi dediğimiz alanların içinde yer alıyor. Çok uzun süredir AKM alanları çevresindeki yapılaşma sürecine ilişkin hareketlilik var. Kentsel değişimleri görüyoruz. Bu aslında cumhuriyetin başkentinin hem kimlik değişimi hem cumhuriyet değerlerinin yok edilmesi ve izlerinin silinmesi hem de yık-yap kültürü ile birlikte neo-liberal politikalar dediğimiz rant ve sermayenin oralarda konum alışlarının ifadesidir. Bugün de karşı karşıya kaldığımız durum 19 Mayıs Stadyumu’nun yıkımı.

Hükümet, Cumhurbaşkanı ve AKP’li yöneticilerin açıklamalarında AKP’nin orada en son seçim mitingini yapacağı ve sonrasında stadyumun yıkılacağı söyleniyor. Sonrasında ise yeni bir spor kompleksinin yapılacağı söyleniyor. Burada iki önemli nokta var. Bir tanesi cumhuriyet rejimi ile hesaplaşmanın mekânsal karşılığı olan 19 Mayıs Spor Stadyumu’nun yıkılması. 19 Mayıs Spor Stadyumu, endüstrileşmemiş bir futbol sürecinin nadide mekanlarından biridir, kamusaldır ve amatör kulüplere ev sahipliği yapmıştır. Aynı zamanda tören alanı ve sosyal buluşma alanına dönüşmüştür. Neo-liberal politikalar ile birlikte spor endüstrileşmiş durumda. Dolayısıyla insanların birliklerini ifade eden sosyal statüsünü kaybederek bir ticari ilişkiye neden olmuştur ve artık bu tür yapılar ticari amaçlara cevap verememektedir. Futbolun ticarileşmesini de stadyumun yıkılıp yeniden bir spor tesisinin yapılmasından görüyoruz. Buranın bizim açımızda önemli bir değeri var. Bura Türkiye’nin ilk stadyumu ve yapıldığı dönem itibariyle binanın kendisi oldukça teknolojik, yenilikçi ve modern.

“ATATÜRK'ÜN MÜSABAKA İZLEDİĞİ LOCA DA YIKILIYOR”

Mustafa Kemal Atatürk’ün ölmeden önce 19 Mayıs kutlamalarını izlediği locayı yıkıyorsunuz. Vefa denilen şey buysa bu vefasızlık örneği, bu aslında değersizleştirmenin göstergesi. Bugün rejimle hesaplaşan hükümet en değerli varlıklarımızı, kamusal alanlarımızı tüketen bir noktaya gelmiş durumda. Tam da seçim sürecine girerken 9 Haziran’daki mitingin “Vefa ve Veda” adıyla yapılacağı söyleniyor. Vefa değil vefasızlık ama veda olduğu çok gerçek. Bugün cumhuriyet değerlerinin en önemli yapılarını yıkarak bundan sonra ki süreci devam ettireceklerini düşünüyorlarsa yanılıyorlar. Biz bu örneği İller Bankası’nın yıkımında gördük. İller Bankası’nın enkazı üzerinde fotoğraf çektiren Melih Gökçek bence o gün belediye başkanlığına veda etti. 19 Mayıs Stadyumu’nun Atatürk’ün emriyle kurulan, onun ideolojisi ve çağdaşlığını yansıtan ve ölmeden önce son 19 Mayıs’ını bu locadan seyrettiği locayı yıkarsanız, bu sizin Türkiye halkına veda toplantınız olur. 24 Haziran’da rejimle hesaplaşan, tüm aydınlanmacı yaklaşımları bertaraf eden, bütün değerleri talan organizasyonunun parçası haline getiren, baskıcı bir rejimle insanları zapturapt almaya çalışan bir anlayışın son veda toplantısı da 19 Mayıs Stadyumu’nda yapılacak. O yıkımın altında bu anlayış kalacak. Bu alanın Tescilli Kültür Varlığı olarak gelecek kuşaklara aktarılmasını koruma kurulu kabul etmede ve dava süreci başladı. Davamız devam ediyor. Koruma Kurulu da gerçekten siyasal davranıyor. Atatürk’ün hatıralarının olduğu yerlerin korunması üzerine karar varken bu korumayı sağlamayan Koruma Kurulu hakkında da suç duyurusunda bulunmak gerekiyor.”